Trách nhiệm và ứng phó của người dân với mưa lũ
Trong những năm gần đây do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu trên toàn cầu ngày càng gia tăng, cùng với động đất, hạn hán, nắng nón...
Trong những năm gần đây do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu trên toàn cầu ngày càng gia tăng, cùng với động đất, hạn hán, nắng nóng, rét hại, mưa đá…thì mưa lũ đã gây ra những thiệt hại to lớn về người và tài sản ảnh hưởng xấu đến sự phát triển kinh tế - xã hội tại những nơi xảy ra.
Bắc Kạn, là một tỉnh miền núi địa hình khá
phức tạp và đa dạng có nhiều hệ thống sông, suối. Hơn nữa địa hình tỉnh Bắc Kạn
phần lớn là đồi cao, núi đá, địa hình bị chia cắt mạnh, nhiều khu vực vị trí
nhà cửa của các hộ dân làm ở chân taluy dương, chân núi đá. Nhiều tuyến quốc
lộ, tỉnh lộ vừa được nâng cấp, cải tạo; một số công trình hạ tầng thi công
những năm gần đây cũng tác động vào kết cấu địa hình, kết hợp mùa mưa nước tại
các sông suối lên rất nhanh dẫn đến xảy ra các đợt lũ, lụt và nguy cơ sạt lở
gia tăng.
Một số hình ảnh thiệt hại do mưa lũ xảy ra tại Bắc Kạn trong thời gian gần đây |
Do phong tục, tập quán lâu
đời để thuận lợi cho việc sản xuất, sinh hoạt trên địa bàn tỉnh có rất nhiều hộ
dân cư trú gần ven sông, suối, sườn đồi có nguy cơ sạt, trượt và lũ quét. Đây
được xem là một trong những nguyên nhân khiến cho thiệt hại do mưa lũ gây ra
trở nên lớn hơn. Trong thời gian tới theo dự báo, cảnh báo của cơ quan chức
năng biến đổi khí hậu sẽ xuất hiện nhiều hình thái tiêu cực, Bắc Kạn cũng là một
trong những địa phương có thể bị ảnh hưởng do thiên tai gây ra.
Để phòng, chống giảm thiểu
tối đa tác hại của thiên tai nói chung, mưa lũ, sạt lở nói riêng gây ra ngoài
việc chính quyền và các cơ quan chức năng có các phương án để đối phó, thì mỗi người dân cần chủ động, thường xuyên theo dõi thông
tin cảnh báo tình hình mưa lũ tại nơi đang sống để chủ động đối phó; thường
xuyên kiểm tra xung quanh nhà để phát hiện, khắc phục nguy cơ sạt lở đất; gia cố
nhà cửa, kiểm tra hệ thống thoát nước của các công trình thủy lợi, ao cá tránh
nguy cơ bị tràn, vỡ; bảo vệ nguồn nước, dự trữ nước uống, lương thực, thực phẩm;
di chuyển các thiết bị và vật dụng có giá trị ra khỏi các khu vực dễ bị ngập lụt;
chủ động sơ tán khỏi vùng thấp trũng, vùng có nguy cơ sạt lở, lũ quét; chuẩn bị
các công cụ, phương tiện để phục vụ tự cứu nạn; lưu giữ các số điện thoại và địa
chỉ liên lạc trong trường hợp khẩn cấp. Trong khi xảy ra mưa lớn, cần theo dõi,
cập nhật các thông tin liên quan đến mưa lũ; khi có cảnh báo cần ngay lập tức
di tản đến khu vực trú ẩn an toàn có nền đất cao hơn hoặc xa vị trí nguy cơ sạt
lở nếu được chính quyền địa phương yêu cầu. Tránh xa các khu vực bị ngập lụt,
nguy cơ lũ, sạt lở đất, đá ngay cả khi nước đang rút. Không đi bộ, bơi lội, vớt
củi, đánh cá hoặc lái xe qua vùng nước đang chảy xiết, không di chuyển qua các
vùng đang sạt lở, có nguy cơ sạt lở; không được chặt phá rừng, đặc biệt là rừng
đầu nguồn, rừng phòng hộ, không được đào, san, gạt tại các sườn đồi có nguy cơ
sạt lở cao.
Trong trường hợp xảy ra lũ, lụt, sạt lở, việc trước tiên
là nhanh chóng tìm kiếm cứu nạn và bảo vệ tài sản. Các địa phương cần nhanh
chóng tổ chức kiểm tra, chỉ đạo, hướng dẫn, huy động lực lượng, phương tiện tại
chỗ hỗ trợ nhân dân khắc phục, di chuyển đến nơi an toàn, ổn định chỗ ở; khơi
thông tuyến tràn, đường giao thông đảm bảo thông suốt. Đối với cây trồng bị đổ,
gẫy, người dân chủ động chăm sóc để phục hồi; chính quyền địa phương hỗ trợ
người dân khắc phục hậu quả thiên tai theo phương châm "4 tại chỗ"
(Chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; phương tiện, vật tư tại chỗ; hậu cần tại
chỗ), để nhanh chóng ổn định sinh hoạt, sản xuất.