Lần theo dấu chân "vàng tặc"

Cốc Tỳ, Lũng Lương… Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ là điểm luôn trong "tầm ngắm" của những đối tượng khai thác vàng trái phép thời gian trước đây. Chúng tôi đã cùng lực lượng liên ngành đến một số điểm để quan sát thực tế tại nơi đây.

8 giờ sáng, chúng tôi xuất phát từ UBND xã Kim Hỷ để thực hiện chuyến vượt rừng núi đá, kiểm tra tình hình khai thác vàng trái phép trong Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ. Đoàn có gần 20 người gồm: Công an, quân sự, lãnh đạo huyện, xã và đại diện một số sở, ngành liên quan nhằm thực hiện kiểm tra, truy quét tình trạng khai thác vàng trái phép tại các điểm cụ thể như: Lũng Ỏ, Lũng Lương, Cốc Tỳ, Tốc Lù... thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ.

Từ trung tâm thôn Bản Vin, chúng tôi tiến về phía cánh rừng già để bắt đầu cuộc hành trình vượt khoảng hơn 10 ki-lô-mét đường rừng núi đá. Vượt đèo Kéo Pẹ, chúng tôi tiến về hướng Lũng Ỏ. Gọi là đường, nhưng chỉ là lối đi qua những tảng đá tai mèo, rất khó đi. Trời lúc mưa, lúc tạnh, đá trơn trượt từng bước chân đều chực ngã. Đến đỉnh Kéo Pẹ, tôi ước tính dù chỉ khoảng 1 ki-lô-mét nhưng đã ngốn cả giờ đồng hồ, ai nấy đều mồ hôi ướt đẫm.

Mỗi lần nghỉ chân chỉ vài phút chớp nhoáng, đoàn lại tiếp tục lần theo những lối mòn. Lên rồi lại xuống dốc. Đi tiếp thêm khoảng gần 1km nữa thì đến điểm Lũng Ỏ, tại đây, bắt đầu xuất hiện những điểm khai thác vàng trái phép đã cũ, cỏ mọc um tùm lấp hết miệng hố. Một cán bộ kiểm lâm khu bảo tồn đi cùng nhóm nhắc nhở tôi: Từ đây phải đi cẩn thận vì có nhiều hố đào vàng rất nguy hiểm. Giữa âm u của những cánh rừng đại ngàn, chỉ một mình là phụ nữ trong đoàn, tôi cảm thấy hơi lo sợ trước những tình huống giả định như: Có thể gặp vàng tặc, lâm tặc; phải đi qua núi đá tai mèo liên tục trong nhiều giờ; những con vắt khát máu đang ngoe nguẩy dưới chân; phải căng mắt từng bước qua những hố khai thác vàng cũ đã bị cỏ mọc che khuất nhưng bên dưới là những hố sâu vài chục mét.

Qua Lũng Ỏ là đến khu vực Cốc Tỳ, đi tiếp nữa là đến Lũng Lương. Theo cán bộ kiểm lâm Khu bảo tồn, trước đây nơi này có một số đối tượng dựng lán tạm, vận chuyển máy và dụng cụ vào để khai thác khoáng sản trái phép, nhưng đã bị phát hiện, truy quét, ngăn chặn kịp thời. Riêng trong tháng 7 và tháng 8, huyện Na Rì đã chỉ đạo lực lượng liên ngành tiến hành truy quét nhiều đợt, thu và phá hủy, đốt lán trại, các tang vật, dụng cụ, máy móc khai thác vàng trái phép. Theo quan sát của chúng tôi, tại những điểm này không phát hiện có dấu hiệu khai thác mới. Một số cửa hang ở Cốc Tỳ, Lũng Lương đã được cơ quan chức năng liên ngành lấp bằng đất, đá với khối lượng lớn, nay vẫn được giữ nguyên trạng như ban đầu.

Đồng hồ điểm 12 giờ 25 phút, ai cũng đã mệt rã rời và đói, chúng tôi vội vã rời Lũng Lương để trở về. Trước khi quay về, một đồng chí cán bộ kiểm lâm khu bảo tồn khuyên tôi: “Chị uống nước, ăn tạm lương khô mới có sức leo tiếp, từ đây về còn tiếp tục đi qua nhiều điểm như: Lũng Phát, Thác Đét, Tốc Lù... chân phải bớt run mới trèo xuống Thác Đét được, vì đây là chỗ khó và nguy hiểm nhất. Mới đây, Trạm trưởng Trạm kiểm lâm Kim Vân trên đường đi tuần tra về không may trượt ngã, phải khâu nhiều mũi"…

Lên núi đã khó, khi xuống còn khó khăn hơn ngàn lần. Hơn 6 giờ đồng hồ để vượt qua 10 ki-lô-mét rừng núi đá. Quả thật, cho tới lúc này, nghĩ lại chuyến đi xuyên rừng núi đá khu bảo tồn Kim Hỷ tôi vẫn bị ám ảnh lúc trèo xuống “bức tường đá” Thác Đét dựng đứng, ở độ cao mấy chục mét như một ác mộng. Chuyến đi thực tế dù khó khăn, vất vả nhưng để lại trong tôi nhiều cảm xúc khó quên. Bảo vệ tài nguyên khoáng sản vẫn luôn là những cuộc chiến thầm lặng, đầy gian nan, nguy hiểm đối với lực lượng chức năng như thế.../.

Theo: Tùng Vân - Báo Bắc Kạn