Đầu Tư Tiền Ảo Bitcoin Lợi Bất Cập Hại !

Thời đại 4.0 phát triển mọi thứ đều trở nên thuận tiện và nhanh chóng, con người không những không cần phải tận tay làm mọi việc mà thay vào đó là sự trỗi dậy của máy móc công nghệ. Lúc này đây con người chỉ cần phải làm thao tác duy nhất là duy trì, kiểm soát các hoạt động của máy móc, công nghệ do chính mình tạo ra. Trong chuỗi các hoạt động đó hoạt động trao đổi, giao dịch, và thanh khoản không thể không nhắc tới giá trị của đồng tiền, mà trong thời đại này việc sử dụng tiền giấy (tiền mặt) không còn được ưa chuộng, thay vào đó con người sử dụng tiền số, tiền điện tử hay tiền ảo cho các hoạt động giao thương. Nhắc tới tiền ảo không thể không nhắc tới Bitcoin một loại tiền ảo có “giá trị” lớn tại một số quốc gia. Vậy Bitcoin là gì? Nó được tạo ra từ đâu? Tại sao Bitcoin có “giá trị” lớn như vậy? Và việc sử dụng Bitcoin có được pháp luật Việt Nam thừa nhận hay không? Bài viết dưới đây AD sẽ cùng các bạn thảo luận nhé.

Bitcoin (ký hiệu là BTC hay XBT) được coi đồng tiền của internet, nó một loại tiền mã hóa, hay còn gọi là tiền tệ kỹ thuật số (tiền điện tử, tiền ảo, tiền sô) phân cấp, được phát hành vào năm 2009 dưới dạng một phần mềm mã nguồn mở, và nó được tạo ra bởi một người có tên là Satoshi Nakamoto (đến nay vẫn chưa biết ông này là ai J). Bitcoin được trao đổi trực tiếp trên mạng internet mà không thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. Cách thức hoạt động của bitcoin khác hoàn toàn so với các loại tiền tệ bình thường, không có bất cứ cá nhân, tổ chức nào quản lý các giao dịch bitcoin.

Một câu hỏi đặt ra là tại sao Bitcoin có “giá trị” lớn như vậy? Thực tế khi các nhà sáng lập ra Bitcoin chỉ tạo ra một lượng BTC nhất định khoảng 20 triệu đồng BTC nhưng để “đào” được 1 BTC người “đào” sẽ phải bỏ ra một chi phí không hề nhỏ (Siêu máy tính, nhân công, tiền điện…). Những người tham gia đào BTC ngày càng nhiều khi thấy tỉ giá của nó tăng lên một cách chóng mặt gần 7000$ ăn 1 BTC và còn có thể tăng tới mức 20.000$/1BTC vào cuối năm 2019. Số người đào này càng tăng nhưng người tìm thấy BTC là khá ít, đồng thời lượng BTC lẻ của những người này lại dần đi vào quên lãng bởi 1 số lý do hỏng ổ cứng máy đào, mất thông tin, quên mật khẩu, không giải nghĩa hết các thuật toán. Hơn thế lượng BTC phát hành ra không tăng lên giống như các đồng tiền thật mà nó chỉ quy định giới hạn phát hành. Cùng với đó lệnh cấm của một số quốc gia phát triển và một số Bang lớn của Mỹ cũng làm giá trị của đồng BTC tăng nhanh trở thành “đồng tiền ảo” mạnh nhất thế giới.  

Tính pháp lý của BitCoin tại Việt Nam

Tại K6, K7 Điều 1 Nghị định 80/2016/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung một số điều của NĐ101/2012/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt có quy định:

"6. Phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sử dụng trong giao dịch thanh toán (sau đây gọi là phương tiện thanh toán), bao gồm: Séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.

7. Phương tiện thanh toán không hợp pháp là các phương tiện thanh toán không thuộc quy định tại Khoản 6 Điều này."

Như vậy, phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt bao gồm Séc, Lệnh chi, Ủy nhiệm chi, Nhờ thu, Ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của NHNN. Theo quy định này, Bitcoin và các loại tiền ảo khác sẽ không được coi là phương tiện thanh toán, việc cung ứng, phát hành và sử dụng các đồng tiền ảo là không hợp pháp.

Quy định tại Khoản 6, Điều 27 Nghị định 96/2014/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và hoạt động ngân hàng thì các hành vi phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp (bao gồm cả Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác) sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính mức từ 150-200 triệu đồng:

"Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Làm giả phương tiện thanh toán, lưu giữ, chuyển nhượng, sử dụng phương tiện thanh toán giả;

b) Làm giả chứng từ khi sử dụng dịch vụ trung gian thanh toán;

c) Vi phạm quy định thanh toán bằng tiền mặt;

d) Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp."

Bên cạnh đó, theo Bộ luật hình sự 2015 (Luật hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2017), tại Điều 206 sửa đổi về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, từ 1/1/2018, người nào thực hiện các hành vi trong đó có hành vi phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán gây thiệt hại về tài sản từ 100 -300 ngàn đồng đến dưới 300.000.000 đồng sẽ bị phạt tiền từ 50-300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

NHNN cũng đã nhiều lần khẳng định Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam, ngày 21/07/2017 Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã gửi Công văn số 5747/NHNN-PC của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gửi văn phòng chính phủ trả lời về vấn đề tiền ảo đến văn phòng chính phủ trả lời về vấn đề tiền ảo:

"tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam. Việc phát hành, cung ứng và sử dụng tiền ảo nói chung và Bitcoin, Litecoin nói riêng (phương tiện thanh toán không hợp pháp) làm tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm. Chế tài xử lý hành vi này đã được quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng và Bộ luật Hình sự 2015 (đã sửa đổi, bổ sung). Ngoài ra, về việc đầu tư vào tiền ảo, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã cảnh báo nhiều lần việc đầu tư này tiềm ẩn rủi ro rất lớn cho nhà đầu tư."

Như vậy tại Việt Nam không công nhận đồng tiền ảo cũng như Bitcoin là một phương tiện thanh toán, nếu phát hành, tàng trữ, cung ứng sử dụng chúng như một phương tiện thanh toán thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

N@S@